Chcesz być na bieżąco? Zapisz się do naszego newslettera


Sól i koronka

 

Czas czytania: ~3 min


vikLMiB9z4fjsXUlu5aaVelaPLUyMJv7Sxz0KcN083twLyjIzAyy0HTWbG8R_quixotic-architecture-kula-skrivanat.jpg

Tożsamość chorwackiego miasta Pag wyrosła na dwóch elementach: soli i koronce. I to właśnie do nich odwołali się architekci z biura Quixotic Architecture: Wojciech Dziubek i Wojciech Gwizdak projektując renowację jednego z najważniejszych zabytków w mieście – wieży Skrivanat.

D5wToEBpHZWz8J81URnemxG5ISW176uTZzPldV2lQQNh88Bh0jlH5sJts4K5_quixotic-architecture-kula-skrivanat-2.jpg

Plan urbanistyczny miasta Pag powstał w pierwszej połowie XV wieku, a jego autorem i późniejszym koordynatorem prac był mieszkający w Wenecji chorwacki architekt Juraj Dalmatinac znany jako Giorgio da Sebenco. Plan tworzony był pod silnym wpływem zasad urbanistycznych stosowanych w Rzymie i Wenecji – bazuje na ortogonalnej siatce ulic i placów otaczających centralny plac – Trg Petra Kresimira IV – przy którym znajduje się kościół Wniebowzięcia Marii Dziewicy oraz pałace książęcy i biskupi.

0xv4mis3gyLFmRcvrvawMK3lEG7Ky1yuVq4tq567YcfzHNLCm03roK29pWc4_quixotic-architecture-kula-skrivanat-3.jpg

Budowa najstarszej części Pagu trwała w latach 1443-1474, a Kula (czyli wieża) Skrivanat jest jedną z dziewięciu wież wchodzących w skład piętnastowiecznych murów obronnych – jej celem było zabezpieczenie północno-zachodniej części miasta. Dziś wieża jest pustym reliktem średniowiecznych fortyfikacji.

ok7T3uQt4ZENBKGKy6KypQRgSpkjVYxFANPIKhwkW9seKfMioIGn6D5dEv7Z_quixotic-architecture-kula-skrivanat-4.jpg

Swoje bogactwo, na którego straży stać miały piętnastowieczne mury obronne, miasto Pag zawdzięczało soli – jej produkcja na wyspie ma niemal tysiącletnią tradycję. W czasach rzymskich surowiec ten lub jego brak brak miały ogromny wpływ na zdrowie całej populacji, dlatego był towarem niezwykle cennym (stąd łacińskie określenie 'salarium argentum' czyli słone pieniądze).

PIE5nxxn712QGCeNLxlQCBVU08e7USWL9D8HLRykCnbdCpMSfu28IaRSuRJG_quixotic-architecture-kula-skrivanat-5.jpg

Miasto Pag słynęło także z produkcji koronek. To właśnie tam powstał jeden z najsłynniejszych w historii wzorów koronek – wpisana na listę dziedzictwa kulturowego UNESCO tzw. Paąka čipka, czyli wykonana po raz pierwszy w 1579 r. przez siostry z zakonu św. Benedykta geometryczna, symetryczna kompozycja inspirowana rozetą z kościoła kolegialnego i symetrycznym planem miasta.

Oj7lOTINgACbyX8P6tFXPU2l3PcMaVq8yuMLJRfwv736ih8Y1BK23zGUs7j5_quixotic-architecture-kula-skrivanat-6.jpg

Kamienia wieża Skrivanat mierzy około 14 metrów, a jej wnętrze jest pustą przestrzenią na planie kwadratu o boku 4,5 metra. Bezpośrednią inspiracją dla projektu renowacji budowli były dwa czynniki kluczowe dla dziejów i tożsamości miasta – produkcja koronek oraz soli.

lWR9fc0uckCjTksuWlzK0X42pj3oAleoZ1ED0oPqxgaXqaFS1LKCAFXxNm6u_quixotic-architecture-kula-skrivanat-7.jpg

Architekci zaproponowali wstawienie do wnętrza wieży kamiennych schodów – niezależnej struktury obiegającej wnętrze do wysokości 12 metrów i otaczającej pustą, cylindryczną przestrzeń o średnicy 2,5 metra. Wchodząc po schodach, zwiedzający mogliby podziwiać widoki na Adriatyk i miasto przez okna pierwotnie przebite w grubych murach.

1wxaXo6L42nKLBbpXeTyU5fCqIHJogAzjq4cI1nqTvKSTjHRPPo19Ju8PGwU_quixotic-architecture-kula-skrivanat-8.jpg

Schody i balustradę owija biała, koronkowa powłoka inspirowana szesnastowiecznym dziełem sztuki – delikatna niemal jak pajęcza sieć i kontrastująca z surowymi, średniowiecznymi murami militarnego zabytku. Podczas gdy koronkowa struktura schowana będzie w wieży, elementem widocznym z daleka będzie nowy dach budowli w formie nawiązującej do kryształu soli.

qE59HUaaVsiFwK7feZwgyjs3CouKkAu82lwWSIP8kNwCeeddqDuDbFwy5UEh_quixotic-architecture-kula-skrivanat-9.jpg
PWgegjyCTSGPoXxXXr3ISeXI1DnwTeuqhEWfFiP7uvgqDJt64sarOZ79WmC0_quixotic-architecture-kula-skrivanat-10.jpg

Dach będzie miał kształt idealnej piramidy, a jego połacie wykonane będą z półprzezroczystego tworzywa przypominającego alabaster. Dzięki temu w ciągu dnia do mrocznego wnętrza wieży wpadać będą promienie słoneczne, a piramidalny dach będzie działał jak rozpraszający je pryzmat. Kiedy promienie będą padały pod odpowiednim kątem, wnętrze wieży będzie się wypełniać imponującym spektaklem światła i kolorów tęczy. Sposób ukształtowania transparentnej materii dachu umożliwi powtórzenie tego efektu także przy użyciu sztucznego światła. Oglądana z daleka wieża będzie zaś wyglądać jakby wieńczył ją wielki, lśniący w słońcu kryształ soli.

Lokalizacja: Pag, Chorwacja
Architekci: Quixotic Architecture
Zespół projektowy: Wojciech Dziubek, Wojciech Gwizdak

Wizualizacje: Quixotic Architecture


Podepnij swój artykuł

Podoba Ci się nasza działalność ? Postaw kawę dla Grupy Sztuka Architektury!
Postaw mi kawę na buycoffee.to

tagi

Prima Aprilis na spacer
Prima Aprilis na spacer

Wielkanoc – to ważne święta, ale i czas odpoczynku, rodzinnych spacerów i wycieczek. W tym roku drug ...

Konferencja Kolor w architekturze
Konferencja Kolor w architekturze

W ostatnich latach kolor stał się bardziej popularny. Po inspirowanej modernizmem modzie na biel i m ...

Zagłosuj w Plebiscycie Polska Architektura XXL 2023. Wybierz najlepszą realizację architektoniczną minionego roku.
Zagłosuj w Plebiscycie Polska Architektura XXL 2023. Wybierz najlepszą realizację architektoniczną minionego roku.

Weź udział w Plebiscycie Polska Architektura XXL 2023 i oddaj swój głos na najlepszą realizację arch ...

KOMENTARZE
Komentarze
Brak komentarzy
Zaloguj się, aby dodać komentarz

Kraj
ZOBACZ TAKŻE

PRACA:
Zatrudnię
  • Zatrudnię

Nie przegap okazji!!!

zapisz się do naszego newslettera