Chcesz być na bieżąco? Zapisz się do naszego newslettera


Fumihiko Maki - współtwórca metabolizmu w architekturze

 

Czas czytania: ~5 min


6J39b79sddAZRxnT7NmVmi5r88rbbTaUtNeTvzNlMmGaRSG7G8TxnFLmpzda_fumihiko-maki.jpg
W 2010 roku minęło 50 lat od ogłoszenia manifestu grupy metabolistów – najważniejszego bodaj ruchu w historii powojennej architektury Japonii. Nie dziwi więc decyzja American Institute of Architects o przyznaniu Złotego Medalu w 2011 r. jednemu z twórców tego nurtu – Fumihiko Makiemu. AIA Gold Medal wręczany jest co roku jako najwyższe amerykańskie wyróżnienie przyznawane indywidualnemu twórcy w dowód uznania za osiągnięcia życia – zarówno na płaszczyźnie praktyki architektonicznej, jak i teorii architektury. Maki – jako 67 laureat tej nagrody – dołączył do takich twórców, jak Thomas Jefferson, Frank Lloyd Wright, Louis Sullivan, Renzo Piano, I.M. Pei, Cesar Pelli, Santiago Calatrava i ubiegłoroczny laureat, Peter Bohlin. Fumihiko Maki jest jednym z najwybitniejszych żyjących architektów japońskich. Urodził się w 1928 r. w Tokio i tam też spędził większość życia. Edukację architektoniczną rozpoczął w Instytucie Badawczym Kenzo Tange na tamtejszym Uniwersytecie (1948-52), a następnie kontynuował studia architektoniczne w Stanach Zjednoczonych na Cranbrook Academy of Art (1953) oraz Harvard Graduate School of Design (1954). Po ukończeniu nauki pracował w biurze Skidmore Owings and Merrill w Nowy Jorku (1954-55) i współpracował z Josepem Lluisem Sertem (Sert, Jackson and Associates, 1955-58) w Cambridge, aż w końcu, w 1965 r., założył w Tokio własną pracownię – Fumihiko Maki and Associates – którą prowadzi do dziś. Wykładał na uniwersytetach w Waszyngtonie i na Harvardzie, a także – gościnnie – na wielu uczelniach europejskich. Obecnie uczy na Uniwersytecie Keio w Fujisawie (prefektura Kaganawa), dla którego w 1990 r. zaprojektował kampus. W 1993 r. otrzymał nagrodę Pritzkera. Maki znany jest ze swoich prac architektonicznych i urbanistycznych, a także bogatego dorobku teoretycznego. Karierę rozpoczął jako współzałożyciel – obok Kisho Kurokawy, Kiyonari Kikutake, Masato Otaki i Kiyoshi Awazu – i członek grupy metabolistów. Zawiązała się ona w 1958 r., początkowo jako zespół roboczy pracujący nad przygotowaniem Światowej Konferencji Projektowania w Tokio w 1960 r., kiedy to przedstawiła swój manifest. Metaboliści głosili nieaktualność tradycyjnych, sztywnych form architektonicznych i urbanistycznych, które zbyt szybko się starzeją i przestają odpowiadać na potrzeby użytkowników. W zamian proponowali elastyczne i modyfikowalne struktury modułowe, dające nieskończone możliwości manipulacji przestrzenią. Postulowali też wprowadzanie nowoczesnych technologii, łącząc je z wiarą w architekturę organiczną i wartości humanistyczne. Działając w nurcie metabolizmu, Fumihiko Maki interesował się w przede wszystkim przedefiniowaniem sposobu myślenia o projektowaniu urbanistycznym na wielką skalę oraz integracją architektury i urbanistyki. Jako pierwszy sformułował pojęcie megastruktury, czyli potężnej ramy obejmującej wszystkie funkcje miasta – niezależne systemy, które mogą się indywidualnie rozwijać lub zanikać bez wpływu na pozostałe. Idea ta była obecna nie tylko w pracach jego kolegów z grupy, ale także pojawiała się w koncepcjach Archigramu czy Paula Rudolpha.
Kca4ANAUEBwAStLSGpvh8L87UQpghP8cQNStEqb0Aj7k4SFpjb8vJ4Jgq90L_fumihiko-maki-hillside-terrace.jpg
Po podróży po Europie, zafascynowany przestrzenną organizacją osadnictwa na wybrzeżu Morza Śródziemnego, Maki zaczął realizować ideę „form kolektywnych” – elastycznych organizacji miejskich o ludzkiej skali, w których części i całość funkcjonują niezależnie, ale pozostają zespolone poprzez różnego rodzaju łączniki. Swoje badania na ten temat podsumował w opublikowanej w 1964 r. książce „Investigations in Collective Form”. Zasada ta została zrealizowana w najbardziej znanym wczesnym projekcie Makiego – Hillside Terrace w Tokio, budowanym w szczęściu etapach od 1969 do 1992 r. To zespół mieszkaniowo-komercyjny łączący intymną, ludzką skalę zabudowy, pasaże umożliwiające pieszym komfortowy dostęp do sklepów i przestrzeni wspólnych, strefy buforowe oraz prywatność, którą zapewnia ulokowanie mieszkań na wyższych poziomach budynków. Realizacja Hillside Terrace jest rzadkim przykładem konsekwentnego, długoterminowego i planowego rozwoju dużej działki w stolicy Japonii. Projekty Fumihiko Makiego charakteryzuje przywiązanie do estetyki modernizmu przy jednoczesnym skupieniu się na doświadczeniach użytkowników – bez względu na skalę i funkcję obiektu, architekt zawsze stara się w optymalnym stopniu odpowiadać na ich indywidualne potrzeby. Efektem 50 lat badań i rozwijania słownika form modernistycznych są budynki innowacyjne pod względem technologicznym, pozornie proste, zachowujące subtelną równowagę pomiędzy lekkością a dostojeństwem. Charakterystyczne jest też dla nich kolażowe zestawianie różnorodnych form, brył abstrakcyjnych z podstawowymi – kulami, stożkami, sześcianami, asymetryczne kształtowanie przestrzeni i fragmentaryzacja kompozycji, a także łączenie nowoczesnych technologii i materiałów z inspiracjami tradycyjną architekturą japońską i rzemiosłem. Cechy te można zauważyć zarówno w jego projektach obiektów kulturalnych, edukacyjnych i mieszkalnych, jak też biurowych, komercyjnych i sportowych.
A23ktB9okdNaQLkFWF4pR29ppGc0shWnNIGo3t79By07rCCoKZWUcjLA79Lk_fumihiko-maki-spiral-building.jpg
Fumihiko Maki stara się również osadzać swoje budynki w kontekście miejsca, w którym powstają. Doskonałym tego przykładem jest gmach Centrum Mediów Wacoal w Tokio (1985), czyli Spiralny Budynek, którego elewacje odzwierciedlać mają heterogeniczny kontekst miejski stolicy Japonii, a przy tym – podobnie jak pawilon TEP’IA (1989) – są hołdem dla architektury XX wieku oraz sztuki kubistów. Tendencja ta jest również widoczna w obiekcie Narodowego Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Kioto (1986), którego fasada tworzy ortogonalny wzór nawiązujący do tradycyjnej siatki miasta, a także symetrii charakteryzującej sąsiednią, neoklasycystyczną zabudowę. W uzasadnieniu decyzji AIA Toshiko Mori, długoletni przyjaciel Makiego, napisał: „Fumihiko Maki stworzył unikatowy modernistyczny styl, naznaczony jakością i elegancją, które odzwierciedlają jego japońskie korzenie. To, co najbardziej nam imponuje, to niezmienna jakość jego prac oraz mistrzowskie budowanie trudnej do opisania atmosfery. Jego budynki są jak cichy moment refleksji”. Wybrane realizacje: Zespół mieszkaniowo-usługowy Hillside Terrace (fazy I-VI), Tokio, 1969-92 Szkoła podstawowa Kato Gakuen, Numazu (Japonia), 1972 Muzeum Sztuki Iwasaki, prefektura Kagoshima (Japonia), 1979 Miejska sala sportowa, Fujisawa (Japonia), 1984 Centrum Mediów Wacoal (Spiralny Budynek), Tokio, 1985 Muzeum Narodowe Sztuki Nowoczesnej, Kioto, 1986 Pawilon Naukowy TEP'IA, Tokio, 1989 Centrum Kongresowe Makuhari Messe, prefektura Chiba (Japonia), 1989 i 1998 Stołeczna sala sportowa, Tokio, 1990 Centrum Sztuki Yerba Buena Gardens, San Francisco, 1993 Kościół chrześcijański w Tokio, 1995 Pływający pawilon, Groningen, 1996 Biurowiec Solitaire w Düsseldorfie, 2001 TV Asahi, Tokio, 2003 Kompleks Global Gate, Düsseldorf, 2000-2006 Rozbudowa MIT Media Lab przy Massachusetts Institute of Technology, Cambridge, (Massachusetts), 2010 Tower 4 na dawnym terenie World Trade Center w Nowym Jorku (w trakcie budowy, planowane ukończenie w 2013 r.)
Sx89KXei9Kr4Krvg0NjeqrC1m8r4VEih8LIj5SolF6FWmFovIGpJ6hNMKQmi_fumihiko-maki-hillside-terrace-2.jpg
Zespół mieszkaniowo-usługowy Hillside Terrace (fazy I-VI), Tokio, 1969-92
Hua3j4M839RplJBiV5R2gefZHMnvUsWn0fbRrrnV2Lq6vFAkq6CKatBzq450_fumihiko-maki-tokyo-metropolitan-gymnasium.jpg
Stołeczna sala sportowa, Tokio, 1990
4TT2GMvqcp9g3ZcnizfeFaJGQKmzcshRaRjZ4dGFgHtMEz1uj7nEdnKbOdtx_fumihiko-maki-tv-asahi.jpg
TV Asahi, Tokio
UqzmvmY6FTgRPmqOBKSZRq5LSFergPog1Qo6sGpW4L8XgkaKmEeYvi7GzaSJ_fumihiko-maki-mit-media-lab-extension.jpg
Rozbudowa MIT Media Lab przy Massachusetts Institute of Technology
BRjKNvHxla92lrwUdpfeeumOkLen4YrUPSLU8zGkIZv9iKs1XAv0Q4pa1ZfK_fumihiko-maki-yerba-buena-center-for-the-arts.jpg
Centrum Sztuki Yerba Buena Gardens, San Francisco

Podepnij swój artykuł

Podoba Ci się nasza działalność ? Postaw kawę dla Grupy Sztuka Architektury!
Postaw mi kawę na buycoffee.to

tagi

Prima Aprilis na spacer
Prima Aprilis na spacer

Wielkanoc – to ważne święta, ale i czas odpoczynku, rodzinnych spacerów i wycieczek. W tym roku drug ...

Konferencja Kolor w architekturze
Konferencja Kolor w architekturze

W ostatnich latach kolor stał się bardziej popularny. Po inspirowanej modernizmem modzie na biel i m ...

Zagłosuj w Plebiscycie Polska Architektura XXL 2023. Wybierz najlepszą realizację architektoniczną minionego roku.
Zagłosuj w Plebiscycie Polska Architektura XXL 2023. Wybierz najlepszą realizację architektoniczną minionego roku.

Weź udział w Plebiscycie Polska Architektura XXL 2023 i oddaj swój głos na najlepszą realizację arch ...

KOMENTARZE
Komentarze
Brak komentarzy
Zaloguj się, aby dodać komentarz

Sylwetki
ZOBACZ TAKŻE

PRACA:
Zatrudnię
  • Zatrudnię

Nie przegap okazji!!!

zapisz się do naszego newslettera