Sądownictwo dyscyplinarne architektów cz. I

Architekci mogą wykonywać swój zawód jedynie po uzyskaniu stosownego wpisu na listę członków właściwej izby samorządu zawodowego. Znajduje to uregulowanie w art. 6 ust.1 Ustawy z 15 grudnia 2000r. ( Dz. U. 2000, nr 5, poz. 42 ) zwanej dalej Ustawą. Samorząd architektów, inżynierów budownictwa oraz urbanistów, tak jak każdy inny samorząd skupiający konkretne grupy zawodowe, jak np. adwokaci, czy lekarze ma swoje własne sądownictwo dyscyplinarne. Funkcjonowaniu tegoż sądownictwa poświęcony będzie niniejszy artykuł.

Zgodnie z art. 14 ust. 1 punkt 5 Ustawy okręgowy sąd dyscyplinarny jest jednym z organów Okręgowej Izby Architektów. Działanie sądu znajduje oparcie w przepisach zamieszczonych w Ustawie, oraz w regulaminie Sądów Dyscyplinarnych. Uchwalenie regulaminu leży w gestii Krajowego Zjazdu Izby Architektów, co znajduje wyraz w art. 31 pkt 5 Ustawy. Aktualnie obowiązuje regulamin, który został uchwalony przez Nadzwyczajny Krajowy Zjazd Izby Architektów dnia 24 listopada 2002r. w Warszawie. Odpowiedzialność dyscyplinarna została uregulowana w art. 45 i nast. Ustawy.

Postępowanie dyscyplinarne możemy podzielić na trzy etapy: postępowanie wyjaśniające, przed sądami dyscyplinarnym, wykonawcze. Stronami postępowania są oskarżyciel, obwiniony i pokrzywdzony. Oskarżycielem z tym przypadku jest okręgowy rzecznik odpowiedzialności zawodowej lub Krajowy Rzecznik Odpowiedzialności Zawodowej w przypadku członków Krajowej Izby. Obwiniony może próbować bronić się przed odpowiedzialnością samodzielnie bądź z pomocą wybranego przez siebie członka samorządu, adwokata lub radcę prawnego. W szczególnych przypadkach sąd może wyznaczyć obrońcę z urzędu.

Postępowanie dyscyplinarne w trybie określonym przez Ustawę toczy się niezależnie od postępowania karnego lub innego postępowania wszczętego w innej jednostce organizacyjnej. Nie wszczyna się postępowania, a postępowanie wszczęte się umarza, gdy wystąpiła przesłanka, która powodowałaby umorzenie postępowania karnego. Art. 52 Ustawy stanowi, iż nie wszczyna się postępowania gdy organ uprawniony do działania jako oskarżyciel nie wszczął postępowania w ciągu 3 miesięcy od ujawnienia wiadomości o przewinieniu lub gdy od popełnienia przewinienia minęły 3 lata.

Ustawa zawiera katalog kar, które mogą być nałożone na obwinionego. W owym katalogu zawarto: upomnienie, naganę, zawieszenie w prawach członka izby na okres 2 lat oraz skreślenie z listy członków izby. Sąd dyscyplinarny jest uprawniony do wzywania oraz przesłuchiwania świadków oraz biegłych z zachowaniem przepisów postępowania karnego. Kodeks postępowania karnego w art. 177 i nast. stanowi, iż każda osoba wezwana w charakterze świadka ma obowiązek stawić się i złożyć zeznania. Tylko w szczególnych przypadkach przysługuje prawo do odmowy zeznań. Ponadto, każdy składający zeznania zostaje pouczony o odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań.

Od orzeczenia sądu dyscyplinarnego przysługuje prawo wniesienia odwołania do Krajowego Sądu Dyscyplinarnego w ciągu 14 dni od doręczenia orzeczenia wraz z uzasadnieniem. Należy podkreślić, iż do rozpoznania odwołania zastosowanie znajdują przepisy Kodeksu postępowania cywilnego.

Rozdział 5 Ustawy przewiduje ponadto w art. 55 poza samym ukaraniem dolegliwość w postaci wpisu o ukaraniu w aktach osobowych. Zatarcie takiego wpisu następuje po 3 latach licząc od daty uprawomocnienia się ukarania w przypadku ukarania karą upomnienia lub nagany oraz po 5 latach od upływu okresu zawieszenia w prawach członka.

W kolejnej części opisane zostaną szczegółowe zasady działania sądów dyscyplinarnych wynikające z regulaminu Krajowego Sądu Dyscyplinarnego i okręgowych sądów dyscyplinarnych.

Nie przegap okazji!!!

zapisz się do naszego newslettera